Zatürre aşısı kimlere ve ne zaman yapılmalıdır

Son güncelleme tarihi 16/05/2021

Halk arasında zatürre olarak da bilinen pnömoni, her yıl dünyada milyonlarca insanın hayatını kaybetmesine neden olan ciddi bir akciğer hastalıktır. Bu hastalıktan korunmanın en önemli ve risksiz yolu aşı yaptırmaktır. Peki, zatürre aşısı kimlere ve ne zaman yapılmalıdır

Zatürre nedir

Zatürre bir akciğer iltihabı durumudur. Zatürrenin ya da diğer adıyla Pnömoninin en önemli sebeplerinden birisi ise pnömokok bakterisidir.

Pnömokok Bakterisinin özellikleri nedir

Pnömokok bakterisi, 5 yaşından küçük çocuklardaki bakterilerle ortaya çıkan menenjitin (beyin ve omuriliği saran zarın iltihabı) en sık nedenidir.

Pnömokok bakterisi, çocukluk döneminde özellikle kreş ve okul çağı çocuklarında burun ve boğazda yaygın olarak bulunurlar. Çocukların kendileri hasta olmasa dahi hastalığı aile bireylerine taşıyabilir, aile içinde zatürreye neden olabilirler.

Pnömokok bakterisinin neden olduğu hastalıkların belirtileri nelerdir?

Pnömokok bakterisinin neden olduğu hastalığın vücutta etkilediği bölgeye göre farklı belirtileri vardır.

Zatürre hastalığının belirtileri:

Ateş ya da titreme
Öksürük
Hızlı solunum ya da nefes alma zorluğu
Göğüs ağrısı

Menenjit (beyin ve omuriliği saran zarın iltihabı) hastalığının belirtileri:

Başağrısı ya da ense sertliği
Yüksek ateş
Parlak ışıkla artan ağrı
Bilinç bulanıklığıdır.
Bebeklerde yeme, içmede azalma, uyarıya cevapta azalma ya da kusma görülebilir.

Kan zehirlenmesinin belirtileri:

Ateş
Titreme
Dalgınlık,
Uyarıya cevapta azalma

Pnömokok bakterisi nasıl yayılır

Pnömokok bakterisi, boğazında bu bakteri bulunan kişilerin öksürük ya da hapşırmaları yoluyla yayılır. Bulaşma, solunum salgıları ile temas ve/veya büyük damlacıkların yayılımı ile kişiden kişiye olmaktadır.

Hasta olmasalar bile bazı çocuk ve yetişkinlerin burun ve boğazlarında bu bakteriler bulunabilir ve bu kişiler pnömokokal hastalığı yayabilirler.

Pnömokok bakterisinin neden olduğu hastalıklardan nasıl korunulur

Pnömokok bakterisinin neden olduğu hastalıklara karşı en iyi korunma yolu pnömokok aşısı ile aşılanmaktır.

Pnömokok aşısı kimlere uygulanmalıdır

Bebek ve 5 yaşından küçük çocuklara
Sağlıklı 65 yaş ve üzerindeki yetişkinlere
5 yaş ve üzerinde olup pnömokok bakterisinin neden olduğu hastalıklar için riski arttıran diğer hastalıkları bulunanlara pnömokok aşısı uygulanmalıdır.

Zatürre aşısının kaç türü vardır, ticari adı nedir

Pnömokok aşısının, Konjuge ve Polisakkarit pnömokok aşısı olmak üzere 2 türü vardır.

Pnömokok zatürre aşılarının ticadi adları, Prevenar 13 ve Pneumovax 23 tür.

Konjuge pnömokok aşısı (PCV) :

Zatürre aşısı kimlere ve ne zaman yapılmalıdır . Çocuklara ve erişkinlere uygulanan Prevenar 13 aşısı

Konjuge pnömokok aşısı pnömokokların 13 tipine karşı etkilidir.
Nisan 2011 tarihinde çocukluk çağı aşı takvimine dahil edilmiştir
Ulusal Çocukluk Dönemi Aşılama Takvimimizde 2’inci, 4’üncü ve 12’inci ayda olmak üzere 3 doz uygulanır.
Konjuge Pnömokok aşısı, 5 yaş ve üzerindeki sağlıklı çocuklara; riski arttıran bir hastalık (kanser, dalak bulunmaması gibi) yok ise gerekli değildir.
5 yaş ve üzerinde olup pnömokok hastalığı riskini arttıran durumların varlığında ve 65 yaş ve üzerinde sağlıklı kişilere de uygulanmalıdır.

Polisakkarit pnömokok aşısı (PPSV 23):

Zatürre aşısı kimlere ve ne zaman yapılmalıdır . Sadece erişkinlere uygulanan Pneumovax 23 aşısı — Zatürre aşısı kimlere ve ne zaman yapılmalıdır : Sadece erişkinlere uygulanan Pneumovax 23 aşısı

Polisakkarit pnömokok aşısı pnömokokların 23 tipine karşı etkilidir.
2 yaşından küçük çocuklarda etkili değildir.
Pnömokok hastalığı riskini arttıran durumların varlığında ve 65 yaş ve üzerinde sağlıklı kişilere önerilir.
Koruyuculuk süresi sınırlıdır (3-5 yıl)

Pnömokok aşısının yan etkileri nelerdir

Pnömokok aşısının yan etkileri genellikle hafiftir. Bunlar;

Hafif huzursuzluk
Uyuklama
İştahsızlık
Aşı uygulanan yerde kızarıklık, şişlik ve ağrı
Ateş

Zatürre aşısı koronadan korur mu

Zatürre aşıları, COVID-19 hastalığının yol açtığı zatürreden korumaz.

Yukarıda da belirttiğimiz gibi zatürre aşıları, Pnömokok bakterisinin neden olduğu zatürreden korur.

Zatürre aşısı fiyatı ne kadar

Prevenar 13 aşısının 2019 yılı fiyatı 310 TL, Pneumovax 23 aşısının 2019 yılı fiyatı ise 68 TL’dir.

Zatürre aşısı için Aile Hekimlerine randevu almadan gitmeyin

Covid-19 hastalığına bağlı zatürre ile Pnömokok bakterisine bağlı zatürrenin hiç bir ilgisi yoktur

Kişi eğer Covid-19 ile enfekte olup zatürre olur, üzerine bir de pnömokok dediğimiz bakteri ile eş zamanlı enfekte olur ise, enfeksiyonun daha ağır seyretmesi muhtemeldir. Ancak bu durum çok sık görülmemektedir.

Covid-19 zatürresi olur iseniz, üzerine bir de pnömokok bakterisi ile enfekte olma ihtimaliniz mevcut verilere göre yüzde 1’in altındadır.

Ancak, zatürre aşısı için randevu almadan Aile Hekimlerine giderek açı kuyruğuna girerseniz, Covid-19’a yakalanma ihtimalinizi muhtemelen yüzde 1’in üzerine çıkaracaktır.

AHEF Başkanı uyarıyor: Aile Hekimlerine RANDEVU ile gidin

Aile Hekimleri Dernekleri Federasyonu (AHEF) başkanı uyarıyor: Aile Hekimlerine RANDEVU ile gidin

Belki yanlış anlaşılma belki kulaktan dolma bilgiler ile Zatürre aşısına aşırı bir talep oluştu. Bu nedenle de Aile Hekimleri aşı talebine yetişemez hale geldiler.
Bakanlığımız, ellerine yeterince aşı olduğunu söylüyor. Ancak, talebin bu kadar kontrolsüz olması ciddi sıkıntılar yarattı.
Aşı özellikli bir üründür. Öyle toplu olarak alalım, raflarımıza koyalım diye bir durum yoktur. Aşıların depolanması, taşınması, Aile Sağlığı Merkezlerinde saklanması belli şartlara bağlı.
Aşıların, soğuk zincir denilen belirli ısı aralıklarında güvenle saklanması lazım. Dolaplarımız belli sayıda aşı alabiliyor.
Herkesin aşı olması gerek diye bir şey yoktur. 65 yaş üstü veya Bakanlığın belirlediği kronik hastalığı olan kişilere bu aşı öneriliyor.
Bazı yetişkinlerimiz bu aşıyı zaten daha önce olmuştur. Bu nedenle tekrar aşı yaptırmaya gerek yok.

Aile Hekimine gidecekseniz mutlaka **randevu** alın

Aile Hekiminize başta aşı olmak üzere hangi sebeple gidecekseniz gidin mutlaka RANDEVU ALIN.
Vatandaş ile birebir karşı karşıya gelen bizleriz. İl Pandemi Kurullarına Aile Hekimlerinin katılımına izin verilir ise, daha çözüm odaklı bir yaklaşım olur.