Mutasyonlu Koronavirüs ne demek

21/02/202109/08/2023 tarihinde gönderilmiş Ömer Sümer tarafından

Mutasyonlu Koronavirüs ne demek. Mutasyon nedir, nasıl oluşur. Mutasyon tehlikeli midir. Ülkemizde uygulanan Çin aşısı, mutasyona uğramış Koronavirüse karşı etkili mi?

Mutasyon nedir, nasıl oluşur

Mutasyon, bir canlının genomu içindeki DNA ya da RNA diziliminde meydana gelen kalıcı değişmelerdir.

Virüsler RNA içerirler. Sürekli ve hızlı bir şekilde çoğaldıkları için virüslerde mutasyon sık görülür. Bu da virüslere, insan bağışıklık sisteminden kolayca kaçabilme yeteneği kazandırır.

Mutasyonlu Koronavirüs ne demek

Tüm virüsler gibi, Koronavirüs te insan bağışıklık sisteminden kaçabilmek için mutasyona uğrayarak yapısını değiştirdi.

Çoğu insan Koronavirüsü televizyon ve internette, aşağıdaki gibi üzerinde dikenler olan bir top şeklinde gördü.

Oysa ki, Koronavirüsün elektron mikroskobu altındaki gerçek görüntüsü aşağıdaki gibidir.

Sars CoV-2 Koronavirüs elektron mikroskobu altındaki gerçek görüntüsü

Dış yüzeyinde bulunan dikensi çıkıntılar nedeniyle, sanki etrafında bir taç varmış gibi görünür. Bu özelliğiyle, mikroskop altında güneşin taç küresine (Latince: corona) benzediği için koronavirüs adını almıştır.

Mutasyonu daha kolay anlayabilmek için, virüsü Lego’dan yapılmış bir top gibi düşünelim.

Mutasyonlu Koronavirüs ne demek – Diken Proteinleri

İnsan hücreleri, virüsleri içlerine almazlar. Virüsler, içeri girebilmek için hücreleri kandırmaya çalışır.

ACE2 nedir

Anjiyotensin dönüştürücü enzim (ACE2), akciğerler, arterler, kalp ve böbrek gibi önemli organların çoğunda bulunabilen proteindir.

ACE2, bir damar genişletici madde olan anjiyotensini (1-7) oluşturarak kan basıncının düşürülmesinden sorumludur.

Bunca faydalı özelliklerine rağmen maalesef, bazı koronavirüsler tarafından hücrelere giriş kapısı olarak kullanılır.

Günümüzde SARS-CoV-2 virüsünün spesifik reseptörü olarak tanınmıştır. SARS-CoV-2 virüsünün S proteini ile ACE2 enziminin katalitik bölgesinin güçlü etkileşimi hastalığın oluşmasındaki ilk adımıdır.

Koronavirüsün diken proteini, aslında insan hücrelerindeki ACE2 kapılarına tam uymaz. Ancak, bu bağlanma ACE2 kapısını kandırmak ve hücre içine girmek için yeterlidir.

Koronaviirüsün diken proteini, ACE2 kapısına tam olarak bağlanamasa dahi, kapıyı kandırıp içeri girmeye yetiyor

Koronavirüs insan hücresine nasıl girerÜlkem

Elbette ki, insan bağışıklık sistemi virüsün vücut hücrelerine girişini önlemek için çaba sarf eder.

Bağışıklık siteminin ürettiği antikor adı verilen maddeler virüsün diken proteinlerine bağlanarak, hücre yüzeyindeki ACE2 reseptörlerine temas etmesini engellemeye çalışır.

Bağışıklık sisteminin ürettiği antikorlar, virüsün diken proteinine bağlanırken

Antikorlar, virüsün diken proteinini kaplar ve böylece virüsün ACE2 kapılarına bağlanıp onu kandırmasını engeller.

Ocak 2020’den Eylül 2020’ye kadar, yaklaşık 9 ay boyunca Koronavirüs enfeksiyonlarının ortaya çıkma şekli buydu.

Virüs kendini bir hücre içinde her kopyaladığında, mutasyona uğrama veya genlerini biraz değiştirme şansı vardır. Mutasyonların çoğu aslında virüse zararlıdır. Ya virüs, hücrelere bağlanma yeteneklerini kaybeder, ya da insanlara zarar verme yeteneğini kaybeder.

Mutasyonlu Koronavirüs’ün yeni yeteneği nedir

Ancak, Eylül 2020’de bir virüs mutasyona uğrayarak diken proteinini değiştirdi. Böylece, ACE2 kapısına daha sağlam bağlanma yeteneği kazandı.

Virüs, mutasyona uğrayarak diken proteinini değiştirdi ve ACE2 kapısına daha sağlam bağlanma yeteneği kazandı

Virüsün ACE2’ye daha sıkı bağlanmasına yardımcı olan yeni şekil, bazı antikorların sivri uçlara yapışmasını da önler. Bazı antikorlar artık sivri uçların sonuna iyi oturmuyor, bu nedenle enfeksiyonu engelleyen küçük başlıkları oluşturamıyorlar.

Antikorlar, değişmiş diken proteinlerinin üzerini tam olarak kapatamadığı için virüs, ACE2 kapısına bağlanma fırsatı buluyor

Bilim adamlarının dediği gibi, bu mutasyonlar virüsün “bağışıklık sisteminden kaçmasına” yardımcı olur.

Dolayısıyla, geçen yıl virüsün eski sürümü ile hasta olan bir kişi, bu yeni virüse karşı da korunamayabilir. Bu nedenle, bu kişinin yeniden hastalığa yakalanma riski daha yüksek olabilir.

Çin aşısı, mutasyonlu Koronavirüse karşı etkili mi?

Çin Sinovac CoronaVac aşısı, geleneksel inaktif aşı yöntemi ile üretilmiş bir aşıdır. Bu yöntemde, hastalık yapma özelliği yok edilmiş virüs, tüm yapısı ile vücuda enjekte edilir.

Bağışıklık sistemi, virüsün sadece diken parçasına değil tüm yapısına karşı antikor üretmeyi öğrenir. Bu sayede, diken yapısı mutasyon sonrasında değişse dahi diğer bölümlere karşı oluşan antikorlar, insanları hastalıktan koruyabilir.