Menenjit hastalığı nedir
Acaba Menenjit Hastalığı nedir, neden olur, nasıl bulaşır. Hastalığın belirtileri neler. Menenjit hastalığı öldürücü mü. Nasıl tedavi edilir. Menenjitten aşı ile korunma mümkün mü.
Menenjit Hastalığı Nedir, Nasıl Tedavi Edilir
Menenjit hastalığı, beyin ve omuriliği çevreleyen zarların iltihaplanmasıyla ortaya çıkar. Bakteri, virüs, mantar veya parazit gibi mikroorganizmalar, bu iltihaplanmaya yol açan enfeksiyonları tetikler. Menenjit, ciddi ve hayatı tehdit eden bir sağlık sorunudur. Doktorlar erken tanı koyup tedaviye başlamazsa, hastalık kalıcı hasarlara veya ölüme neden olabilir.
Menenjit Hastalığının Belirtileri Neler
Menenjit belirtileri, enfeksiyonun nedenine, kişinin yaşına ve bağışıklık durumuna göre değişiklik gösterebilir. Ancak en sık görülen belirtiler şunlardır:
- Şiddetli baş ağrısı
- Yüksek ateş
- Boyun tutulması ve ensede sertlik
- Işığa karşı hassasiyet
- Bulantı ve kusma
- Uykuya meyil ve bilinç bulanıklığı
- Nöbetler veya kasılmalar
- Deride morumsu döküntüler
Bebeklerde Menenjit belirtileri farklı olabilir
Yeni doğan bebeklerde menenjit belirtileri daha farklı olabilir. Bunlar arasında şunlar sayılabilir:
- Sürekli ağlama
- Beslenememe
- Huzursuzluk veya uyuşukluk
- Bıngıldakta kabarıklık
- Kaslarda gevşeklik
Menenjit hastalığının belirtileri ani olarak ortaya çıkabilir veya yavaş yavaş gelişebilir. Belirtilerden herhangi birini fark ettiğinizde, vakit kaybetmeden bir doktora başvurmalısınız.
Menenjit neden olur
Menenjit hastalığının en yaygın nedenleri bakteri ve virüslerdir.
Bakteriyel menenjit, genellikle Streptokok, Pnömokok, Meningokok veya Haemophilus influenzae gibi bakterilerin kan dolaşımına girip beyin zarlarına ulaşmasıyla gelişir. Bu tür menenjit oldukça bulaşıcıdır ve hızla ilerler. Bakteriyel menenjite yakalanan her 6 kişiden 1’i hayatını kaybederken, 5 kişiden 1’inde ciddi komplikasyonlar ortaya çıkar. Doktorlar tedaviye başlamazsa, hastalık ölüme yol açabilir.
Meningokok menenjiti nedir
Meningokok menenjitine, Neisseria Meningitidis isimli bakteri neden olur. Son yıllarda ülkemizde çocuklarda görülen menenjit vakalarının %90’ını meningokok bakterileri oluşturuyor.
Viral menenjit, virüslerin neden olduğu daha yaygın ancak daha hafif seyreden bir hastalıktır. Enterovirüs, herpes virüs, suçiçeği virüsü veya kızamık virüsü gibi virüsler, solunum yoluyla veya temas yoluyla bulaşarak viral menenjite yol açar. Bu tür menenjit genellikle kendiliğinden iyileşir ve kalıcı hasar bırakmaz.
Mantar veya parazit gibi diğer mikroorganizmalar nadiren menenjite neden olur. Bu tür menenjitler, genellikle bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde ortaya çıkar.
Menenjit hastalığı öldürücü mü
Bakteriyel menenjit hastalığı ölümcül sonuçlar doğurabilir. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, bu hastalığa yakalanan her 6 kişiden 1’i hayatını kaybediyor. Viral menenjit ise nadiren ölümcül olur ve genellikle kendiliğinden iyileşir.
Menenjit Tedavisi Nasıl Yapılır
Menenjit tedavisi, hastalığın nedenine, şiddetine ve kişinin yaşına göre değişir.
Bakteriyel Menenjit Tedavisi
Bakteriyel menenjit, streptokok, pnömokok, meningokok veya Haemophilus influenzae gibi bakterilerin tetiklediği bir hastalıktır. Bu hastalık oldukça bulaşıcıdır ve hızla ilerler. Doktorlar tedaviye başlamazsa, ölümcül sonuçlar doğurabilir.
Bakteriyel menenjit tedavisinde doktorlar antibiyotikleri tercih eder. Antibiyotik tedavisi, enfeksiyonun yayılmasını önlemek ve komplikasyonları azaltmak için en kısa sürede başlamalıdır. Antibiyotiklerin türü ve dozu, enfeksiyona yol açan bakteriye ve hastanın yaşına göre belirlenir.
Tedavide ayrıca kortikosteroidler, sıvı takviyesi, ateş düşürücüler ve ağrı kesiciler gibi destekleyici ilaçlar kullanılır. Doktorlar kortikosteroidleri beyin zarlarındaki şişmeyi azaltmak için uygular. Sıvı takviyesi, vücudun sıvı ve elektrolit dengesini korur. Ateş düşürücüler ve ağrı kesiciler ise belirtileri hafifletir.
Bakteriyel menenjit tedavisi sırasında hastaları yakından takip etmek gerekir. Hastalar genellikle yoğun bakım ünitesinde izlenir. Tedavi süresi, hastalığın şiddetine bağlı olarak genellikle 7-14 gün arasında değişir.
Viral Menenjit tedavisi
Viral menenjit tedavisinde doktorlar antibiyotik kullanmaz. Çünkü antibiyotikler virüslere karşı etkili değildir. Antibiyotikler yalnızca bakteriyel menenjit tedavisinde etkilidir.
Viral menenjit tedavisinde, enfeksiyona yol açan virüse yönelik antiviral ilaçlar tercih edilebilir. Ancak antiviral ilaçlar her virüse karşı etkili değildir. Doktorlar, antiviral ilaçların türünü ve dozunu, enfeksiyona neden olan virüsün türüne ve hastanın yaşına göre belirler.
Doktorlar genellikle herpes virüs veya suçiçeği virüsü gibi ciddi seyreden viral menenjit vakalarında antiviral ilaçlar uygular. Enterovirüs veya kızamık virüsü gibi daha hafif seyreden viral menenjitlerde ise genellikle antiviral ilaçlara ihtiyaç duyulmaz.
Menenjitten korunma mümkün mü
Menenjit hastalığından en etkili korunma yolu AŞI
Menenjit hastalığından korunmanın en etkili yolu aşı yaptırmaktır. Menenjite yol açan çoğu bakteri ve virüse karşı aşılar bulunmaktadır. Bu aşılar, bağışıklık sisteminizi güçlendirerek enfeksiyonlara karşı koruma sağlar.
Kimlere mutlaka menenjit aşısı yapılmalı
- 2 yaşından küçük çocuklar
- 65 yaşından büyük yetişkinler
- Bağışıklık sistemi zayıf olanlar
- Seyahat edecek olanlar
- Askerlik yapacak olanlar
- Üniversite öğrencileri
Aşı olmadan önce doktorunuza danışın. Çünkü, aşının türü, dozu ve zamanlaması kişiye göre değişebilir.
Kişisel hijyen
Menenjit, bulaşıcı bir hastalıktır ve solunum yoluyla veya tükürük ile bulaşabilir. Bu nedenle hijyene dikkat etmek önemlidir.
Hijyene dikkat etmek için şunları yapın:
- Sık sık ellerinizi yıkayın veya dezenfektan kullanın
- Öksürme veya hapşırma durumlarında ağzınızı ve burnunuzu mendille kapatın
- Hasta kişilerle yakın temas kurmayın veya öpüşmeyin
- Yemek aletlerini, bardakları, diş fırçalarını veya sigaraları paylaşmayın
- Kirli eşyalarla temas etmeyin veya temizleyin
Kaynaklar:
Dünya Sağlık Örgütü: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/meningitis
Centers for Disease Control and Prevention, CDC: https://wwwnc.cdc.gov/travel/diseases/meningococcal-disease
Menenjit hastalığı nedir ile ilgili yazılar
AHEF – https://www.bittinsenmenenjit.com/