İşitme engelli ehliyet alabilir mi
Konuşma ve işitme engelli kişi ehliyet alabilir mi. İşitme engeli olan kişi otomatik vites tertibatlı araç kullanmak zorunda mı. Sürücünün görüş açısını artırmaya yönelik ek ayna tertibatı gerekli mi.
Sürücü olur sağlık raporları ile ilgili mevzuatlar neler
Sürücülerin sağlık şartları ile ilgili hususlar, Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmelik ile belirleniyor.
Sürücü Olur Sağlık Raporlarına ilişkin ayrıntılar da Sağlık Raporları Usul Ve Esasları Hakkında Yönerge ile açıklanıyor.
Sürücü adaylarının ve sürücülerin sahip olmaları gereken sağlık şartlarına ve muayenelerine ilişkin genel esaslar
MADDE 4 – (Değişik:RG-29/12/2015-29577)
(2) Tabip tarafından, sürücü veya sürücü adayının yapılan genel muayenesinde;
a) İşitme kaybı,
….
olup olmadığı yönünde değerlendirme yapılır.
(3) Tabip tarafından, sürücü/sürücü adayının genel sağlık durumuna ilişkin yazılı beyanı alınarak ikinci fıkrada tanımlanan durumlarının olup olmadığı yönünde ilk muayenesi yapılır. Bu Yönetmeliğe göre sürücülüğe engel hali olmayanlara muayeneyi yapan tabip tarafından uygun rapor verilir. Yapılan muayene sonucunda, sürücülüğe engel hali tespit edilen veya ikinci fıkrada tanımlanan durumlardan bir veya birkaçının olması veya hakkında karar verilemeyen sürücü/sürücü adayının muayene bulguları ve sevke neden olan uzmanlık muayenesi hariç sürücü belgesi alabileceği sağlık raporunda belirtilir ve ilgili uzman tabip/tabiplere gönderilir. İlgili uzman tabip/tabipler tarafından sürücü/sürücü adayının muayenesi yapılarak sağlık raporu verilir. Bu durumda, ilk muayene sonucunu gösteren sağlık raporu ve uzman tabip/tabipler tarafından düzenlenecek sağlık raporu birlikte geçerlidir. Ancak kişinin özel tertibatlı araç kullanması gerektiği durumlarda ilgili uzman tabip/tabipler tarafından sekizinci fıkraya göre işlem yapılır.
Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmelik
(7) Sürücü adayı veya sürücünün sağlık şartları nedeniyle araç kullanması belirli şartlara bağlanmış ise bu şart kod numarası ile birlikte sağlık raporuna yazılır.
(8) (Değişik:RG-13/6/2020-31154) Özel tertibatlı motorlu araç kullanılması gereken durumlarda düzenlenen sağlık raporuna; tanı, sürücü belgesi alabileceği ve özel tertibatlı araç kullanabileceği belirtilerek kod ve sürücü belgesi sınıfı yazılmadan il sağlık müdürlüğü bünyesinde oluşturulacak komisyona sevk edilir. Komisyon valilik tarafından görevlendirilecek il sağlık müdürlüğü görevlisinin başkanlığında kişinin sağlık raporunda belirtilen tanı ile ilgili branş uzmanı/uzmanları, ortopedi ve travmatoloji, fiziksel tıp ve rehabilitasyon, nöroloji uzmanları ve valilikçe kamu kurum/kuruluşlarından veya ilgili meslek odalarından görevlendirilecek bir makine mühendisinden oluşur. İl sağlık müdürlüğü tarafından ihtiyaç duyulması halinde bu Komisyona iç hastalıkları, ruh sağlığı hastalıkları, kulak burun boğaz uzman hekimleri ve elektrik mühendisi dâhil edilebilir. Komisyon valilik tarafından uygun görülen ilçelerde de oluşturulabilir. Komisyon uygun göreceği özel tertibat kod numaralarını, hangi sınıf sürücü belgesi alınabileceğini veya sürücü olunup olunamayacağını sağlık raporunun ilgili bölümünde belirtir. Komisyon tarafından, aracın tadil edilmesini müteakip sürücünün aracı kullanıp kullanamadığı kontrol edilebilir. Komisyon başvuru olması halinde en az ayda bir kere toplanır. Komisyon kararları oy çokluğu ile alınır. Oy eşitliği halinde komisyon başkanının kullandığı oy yönünde çoğunluk sağlanır.
(9) Sürücü ve araçlara ilişkin kod tablosu İçişleri Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı ve Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca belirlenerek bu kurumların internet sitesinde yayımlanır. Sürücü adayları ve sürücüler için düzenlenecek Sağlık Raporunun şekli ve içeriği Sağlık Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığınca (Emniyet Genel Müdürlüğü) belirlenir.
(10) Sürücünün sağlık şartları ile araçta bulunması gereken özel tertibatlara ilişkin kod numaraları, sürücü ve araçlara ilişkin kod tablosuna uygun olarak sürücü belgesi ve araç tescil belgesinin ilgili bölümüne yazılır.
Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmelik
Kulak-burun-boğaz muayenesine ilişkin esaslar
MADDE 7 – (Değişik:RG-29/12/2015-29577)
(1) İşitme ile ilgili olarak; tabip tarafından, işitmenin normal kabul edilmesi için kişinin gürültüsüz ortamda dudak okumasına imkan vermeyecek şekilde normal konuşma sesi veya güçlü fısıltı ile değerlendirmesi yapılır. İşitme kaybı şüphesi olması durumunda kişi uzman tabibe yönlendirilir.
a) İlgili uzman tabip tarafından gerek görülmesi halinde kişinin; Sağlık Bakanlığı veya Üniversitelere bağlı kurumlarda bir odyolog veya odyometrist tarafından saf ses ve konuşma odyometrisi yapılır. Saf ses ortalaması; 500, 1000 ve 2000 Hz frekanslarda elde edilen hava yolu işitme eşiklerinin aritmetik ortalaması ile her iki kulak için ayrı ayrı belirlenir. İşitme kaybı olanlarda gerektiğinde işitme cihazı ile işitme testi tekrar edilip işitme cihazlı eşikler belirlenir.
b) Birinci grup sürücü belgeleri için;
1) En az bir kulakta işitme cihazsız veya cihazlı saf ses ortalaması 35 dB veya daha iyi ise yeterli kabul edilir. Bu kriteri işitme cihazı ile sağlayanların sağlık raporlarında işitme cihazı kullanma kodu belirtilir. İşitsel implant kullanan sürücü/sürücü adaylarına da bu bendde belirtilen şartları sağlamaları halinde birinci grup sürücü belgesi sınıfları verilebilir.
2) (1) numaralı alt bentte belirtilen kriteri sağlayamayanlar ve tam işitme-konuşma engelli olanlar aynı kategoride değerlendirilir. Bu kişilerin kullanacakları araçta kişinin görüş açısını artırmaya yönelik ayna tertibatı ve ek-2’ deki işaret kullanılmalıdır.
3) Bu bende göre sürücü belgesi verilebilen kişiler ambulans, resmi veya ticari araç kullanamazlar.
c) İkinci grup sürücü belgeleri için; her iki kulakta işitme cihazsız veya işitme cihazı ile saf ses ortalaması 35 dB veya daha iyi ise yeterli kabul edilir. Bu kriteri işitme cihazı ile sağlayanların sürücü belgelerine işitme cihazı kullanma kodu belirtilir. İşitsel implant kullanan sürücü/sürücü adaylarına bu bendde belirtilen şartları sağlamaları halinde ikinci grup sürücü belgesi sınıfları verilebilir.
(2) İleri derecede ses kısıklığı, solunum bozukluğu ve ileri derecede konuşma bozukluğu olanlar ambulans, resmi veya ticari araç kullanamazlar, bu kişilere ikinci grup sürücü belgesi sınıfları verilemez.
(3) Kalıcı trakeostoması olanlara ambulans, resmi veya ticari amaçlı yolcu taşıyan araçları kullanmamak kaydıyla her iki gruptaki sürücü belgesi sınıfları verilebilir.
Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmelik
1’inci fıkranın (b) bendinin (1) numaralı alt bendinde;
- en az bir kulakta işitme cihazsız veya cihazlı saf ses ortalaması 35 dB veya daha iyi olması durumunda yeterli kabul edileceği,
- ancak bu 35 dB ve altı ortalamayı işitme cihazı ile sağlaması durumunda sağlık raporunda işitme cihazı kullanma kodu belirtilmesi gerektiği,
- işitsel implant kullanan sürücü/sürücü adaylarının da en az bir kulakta 35 dB ve daha iyi ortalamayı sağlamaları halinde BİRİNCİ grup sürücü belgesi sınıfları verilebileceği hükmü yer alıyor
İşitme engeli olan kişinin aracında ayna tertibatı zorunlu
(2) numaralı alt bentte ise;
- en az bir kulakta cihazsız, cihazlı veya implant ile 35 dB veya daha iyi bir ortalamayı sağlayamayanlar,
- tam işitme konuşma engeli olanların,
kullanacakları araçlarda kişinin görüş açısını artırmaya yönelik AYNA TERTİBATI kullanılması hükmü yer alıyor. Ayrıca, araçta Yönetmeliğe ekli EK-2’deki işaretin bulunması gerekiyor
(3) numaralı alt bentte ise;
- bir kulakta cihazsız, cihazlı veya implant ile 35 dB veya
- daha iyi bir ortalamanın sağlandığı ve diğer kulak ortalamasının 35 dB’den daha kötü olduğu
- veya her iki kulak ortalamasının da 35 dB’den daha kötü olduğu durumlarda
kişilerin ambulans, resmi veya ticari araç kullanamayacağı hüküm altına alınıyor
Görüldüğü üzere İşitme engelli ehliyet alabiliyor. Ancak engelin derecesine göre ehliyet sınıfı da değişebiliyor.
İşitme engeli olan kişinin aracında otomatik vites gerekli DEĞİL
Yukarıda paylaşılan hükümler doğrultusunda;
- İşitme kayıplı kişilerin kullanacakları araçta, kişinin görüş açısını artırmaya yönelik ayna tertibatı ve
- işitme engelli olduğuna ilişkin işaret gerekiyor
- Ayna ve engelli işareti dışında otomatik vites tertibatı GEREKMİYOR
Ehliyet için önce Aile Hekimine başvuru zorunlu DEĞİL
Yönetmelikteki aile hekimine ilk başvuruyu zorunlu kılan hüküm, Danıştay 15. Dairesinin 10.06.2016 tarihli ve E:2016/1895 sayılı kararı ile iptal edildi. Bu nedenle, hastanelerde uzman hekimlere doğrudan yapılan başvuruların kabul edilmesi, aile hekimi sevki aranmaması gerekiyor.
Kaynaklar:
Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, 31.01.2024 tarih ve 458.99-235043027 sayılı “Sürücü Sağlık Raporları” konulu yazı
Konu ile ilgili diğer yazılar: