Çocuk Koruma Kanunu gereğince Sağlık Tedbiri
5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu gereğince Sağlık Tedbiri Kararı uygulanan çocukların üçer aylık süreçler halinde sağlık muayenelerini hangi hekimler yapmalı. Sağlık tedbiri kapsamında sağlık kontrollerini, aile hekimleri yapabilir mi?
Hangi çocuklar için korunma kararı alınır
Bedensel, zihinsel, ahlaki, sosyal ve duygusal gelişimi ile kişisel güvenliği tehlikede olan, ihmal veya istismar edilen ya da suç mağduru olan çocuklar hakkında, çocuk mahkemeleri ile çocuk ağır ceza mahkemeleri tarafından korunma kararı alınıyor.
Söz konusu düzenlemelerin çerçevesi, 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu ile çiziliyor. Kanunun uygulanması hakkındaki ayrıntılar ise, Çocuk Koruma Kanununa Göre Verilen Koruyucu ve Destekleyici Tedbir Kararlarının Uygulanması Hakkında Yönetmelik ile düzenleniyor.
Koruyucu ve destekleyici tedbirler neler
5395 sayılı Kanunun beşinci maddesinde Koruyucu ve destekleyici tedbirlerin çerçevesi çiziliyor.
Söz konusu tedbirler, çocuğun öncelikle kendi aile ortamında korunmasını sağlamaya yönelik;
- danışmanlık,
- eğitim,
- bakım,
- sağlık ve
- barınma ile ilgilidir.
Çocuk Koruma Kanunu gereğince Sağlık Tedbiri neleri kapsıyor
Sağlık tedbiri, çocuğun fiziksel ve ruhsal sağlığının korunması ve tedavisi için gerekli geçici veya sürekli tıbbî bakım ve rehabilitasyonu ile madde bağımlısı olanların tedavilerinin yapılmasına yönelik tedbirdir.
Bu tedbirler, ilgili Yönetmeliğin 16ıncı maddesinde yer alıyor.
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, korunma ihtiyacı olan veya suça sürüklenen çocukların korunmasına, haklarının ve esenliklerinin güvence altına alınmasına ilişkin usûl ve esasları düzenlemektir.Sağlık tedbiri
MADDE 16 – (1) Sağlık tedbiri, çocuğun fiziksel ve ruhsal sağlığının korunması ve tedavisi için gerekli geçici veya sürekli tıbbî bakım ve rehabilitasyonu ile madde bağımlısı olanların tedavilerinin yapılmasına yönelik tedbirdir.(2) Suça sürüklenen veya korunma ihtiyacı olan akıl hastası çocuklar hakkında ruhsal sağlığının tedavisi için öncelikle sağlık tedbirine karar verilmesi esastır.
(3) Mahkeme veya çocuk hâkimi acil korunma kararı veya koruyucu ve destekleyici tedbir kararlarını vermeden önce çocuğun sağlık durumu hakkında sağlık kuruluşlarından rapor isteyebilir.
(4) Akıl hastalığı veya madde bağımlılığı sebebiyle sağlık tedbirine hükmetmeye ve kısıtlamaya resmî sağlık kurulu raporu üzerine karar verilir.
Ancak, çocuğun akıl hastalığı veya madde bağımlılığının açıkça belli olduğu hallerde; kendisi veya anası, babası, vasisi, bakım ve gözetiminden sorumlu kimsenin tedavi talep etmesi üzerine veya re’sen rapor alınmadan da sağlık tedbirine karar verilebilir.
(5) Sağlık kurulunca düzenlenen rapora göre toplum açısından tehlikeli olan suça sürüklenen veya korunma ihtiyacı olan akıl hastası çocuklar hakkında sağlık tedbiri, yüksek güvenlikli sağlık kurumlarında korunma ve tedavi altına alınmak suretiyle yerine getirilir.
(6) Akıl hastası çocuk hakkında toplum açısından tehlikeliliğinin devam edip etmediği veya önemli ölçüde azalıp azalmadığı hususunda en geç üçer aylık dönemler hâlinde mahkeme veya çocuk hâkimine bilgi verilir.
...
(9) Tıbbî kontrol ve takip, raporda gösterilen süre ve aralıklarla, çocuğun ana, baba, vasisi, bakım ve gözetimini üstlenen kimseler ya da hakkında bakım veya barınma tedbiri verilmiş ise bu tedbiri yerine getirmekle yükümlü kurum ya da kuruluşlarca bu çocukların teknik donanımı ve yetkili uzmanı olan sağlık kuruluşuna gönderilmeleri ile sağlanır.
(10) Tıbbî kontrol ve takipte, çocuğun akıl hastalığı itibarıyla toplum açısından tehlikeliliğinin arttığı anlaşıldığında, hazırlanan rapora dayanılarak, yeniden koruma ve tedavi amaçlı olarak sağlık tedbirine hükmedilir. Bu durumda, yukarıdaki işlemler tekrarlanır.
…
(14) Sağlık Bakanlığı, il sağlık müdürlükleri marifetiyle sağlık tedbirinin yerine getirileceği uygun sağlık kurum veya kuruluşunu belirleyerek, çocuğun bu kuruma ilk müracaatını sağlamak zorundadır.
Ayakta tedavisi uygun görülen çocukların tedavisi; ana, baba, vasisi, bakım ve gözetimini üstlenen kimseler ya da haklarında bakım ve barınma tedbiri verilmiş ise bu tedbiri yerine getirmekle yükümlü kurum ya da kuruluşlarca belirlenen sağlık kurumlarına gönderilmeleri ile sağlanır. Gerektiğinde kolluk birimlerinden güvenliğin sağlanması için yardım istenebilir.
(15) Sağlık tedbiri, Sağlık Bakanlığı tarafından yerine getirilir.
Çocuk Koruma Kanununa Göre Verilen Koruyucu ve Destekleyici Tedbir Kararlarının Uygulanması Hakkında Yönetmelik
Haklarında Sağlık Tedbir Kararı alınan çocukların sağlık kontrollerini kim yapar
Tedbir Kararı uygulanan çocukların sağlık muayeneleri, teknik donanımı ve yetkili uzmanı olan sağlık kuruluşunda yapılması gerekiyor. Söz konusu durum, Yönetmeliğin 16ıncı maddesi dokuzunda fıkrasında açıkça belirtiliyor.
Aile Hekimleri, haklarında sağlık tedbiri alınan çocukların kontrollerini yapabilir mi
Yönetmeliğin ilgili maddesi uyarınca, Sağlık Tedbiri Kararı uygulanan çocukların sağlık kontrollerini Aile Hekimleri yapamaz. Bu konuda yetki ve sorumlulukları bulunmuyor.
Çocuk Koruma Kanunu kapsamındaki tedbirleri hangi bakanlıklar düzenler
Kanun kapsamındaki temel düzenlemelerden, Adalet Bakanlığı ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlıkları sorumludur.
- Eğitim tedbiri, Millî Eğitim Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
- Danışmanlık tedbiri, Millî Eğitim Bakanlığı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü ve yerel yönetimler
- Bakım tedbiri, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı il ve ilçe müdürlükleri,
- Barınma tedbiri, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı il ve ilçe müdürlükleri, Millî Eğitim Bakanlığı,
- Sağlık tedbiri, Sağlık Bakanlığı tarafından yerine getirilir.