Aile Sağlığı Merkezi Sağlık Ocağı Değildir
İnternette en sık karşılaşılan hatalı cümle, “Sağlık Bakanlığı’na bağlı olan eski adıyla sağlık ocağı, yeni adıyla ise Aile Sağlık Merkezleri” cümlesidir. Oysa ki, Aile Sağlığı Merkezi Sağlık Ocağı değildir.
Sağlık Ocağı Nedir?
Sağlık Ocakları ilk kez, 1961 tarihli 224 sayılı Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesi Hakkında Kanun ile ülkemizdeki sağlık teşkilatı içerisinde yer almışlardır.
İlk Sağlık Ocağı, 1963 yılında Muş ilinde açılmış olup, 1976 yılına kadar kademeli olarak bütün yurda yaygınlaştırılması öngörülmüştür.
Ancak, 1981 yılı sonunda sadece 45 ilde sağlık ocağı kurulabilmiş olup, 1983 yılında geriye kalan iller de sosyalleştirme kapsamına alınmıştır.
Sağlık Ocakları, 5.000 – 10.000 kişilik nüfusa göre kurulmuş olup; Hekim, Halk Sağlığı Hemşiresi, Sağlık Memuru, Tıbbi Sekreter, Köy Ebeleri, Şoför, Sıtma Sürveyans Memuru ve Hizmetlilerden oluşan ekipler ile bölge tabanlı hizmet sunmakta idiler.
Sağlık Ocaklarında çalışan personel, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/A maddesine tabi Devlet Memuru, 4/B maddesine bağlı Sözleşmeli Personel veya 4924 sayılı Kanuna tabi Sözleşmeli Personeller idi.
2010 yılında, ülke genelinde Aile Hekimliği uygulamasının başlaması ile, Sağlık Ocakları, kapatılmıştır.
Sağlık ocaklarının topluma ve çevreye yönelik görevleri Toplum Sağlığı Merkezlerine (TSM) verilmiştir.
Aile Hekimleri ise, kişiye yönelik sağlık hizmetleri vermektedir.
Sağlık Ocaklarının devamı, Toplum Sağlığı Merkezleri (TSM) ve İlçe Sağlık Müdürlükleridir
Nüfusu 15.000’e kadar olan ilçelerde ve Büyükşehir Belediyesi Kanununa tabi olmayan il merkezlerinde bir Toplum Sağlığı Merkezi (TSM), diğer ilçe ve il merkezlerinde ise İlçe Sağlık Müdürlükleri kurulmuştur.
TSM ve İlçe Sağlık Müdürlükleri, kamuya ait taşınmazlarda kurulan, Maliye Bakanlığı tarafından vize edilmiş kadrolara bağlı görev yapan personelleri bulunan, Sağlık Bakanlığı taşra teşkilatı yapılanmasında tüzel kişiliğe sahip resmi kuruluşlardır.
Bu kuruluşlarda görev yapan personel, 657 sayılı Kanun veya 4924 sayılı Kanun’a tabi Devlet Memuru ve Sözleşmeli Personellerdir.
Aile Sağlığı Merkezleri, kamu kuruluşu değildir.
Aile Sağlığı Merkezleri, idare teşkilatı içerisinde yer alan, idare tarafından kurulmuş resmi kuruluşlar değillerdir.
Çünkü, Aile Sağlığı Merkezleri (ASM), Sağlık Bakanlığı tarafından değil, Aile Hekimleri tarafından kurulmaktadırlar.
Aile Hekimleri tarafından 2 yöntemle Aile Sağlığı Merkezi (ASM) kurulmaktadır.
1.Kamuya ait binaların kiralanması yöntemi:
Aile hekimleri, Uygulama Yönetmeliğindeki asgari fiziki şartları haiz, öncelikle Bakanlık, Kurum veya bağlı kuruluşlara ait, sağlık hizmeti vermek amacıyla yapılan veya müdürlükçe bu amaçla kiralanan binalarda ASM kurarlar.
5258 sayılı Yasa’nın, “Kamuya ait taşınmazların kullanımı” başlıklı 4. maddesinde yer alan “Hazine, belediye veya il özel idaresine ait taşınmazlardan aile sağlığı merkezi olarak kullanılması uygun görülenler, Maliye Bakanlığı, belediye veya il özel idarelerince bu amaçla kullanılmak üzere doğrudan aile hekimine kiraya verilebilir.” hükmü ile kamuya tahsisli binalar kira sözleşmeleri ile Aile Hekimlerine kiralanmaktadırlar.
Bu hüküm uyarınca, aile hekimlerine kiraya verilmesi uygun kamu binalarının kiraya verilmesi, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 51/g maddesine göre gerçekleştirilmektedir.
2.Özel hukuk kişilerine ait taşınmazların kiralanması yöntemi:
Kamuya ait bina bulunamaması halinde, Yönetmelikteki asgari fiziki şartlara sahip özel hukuk kişilerine ait binalar, Aile Hekimleri tarafından 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu kapsamında kiralanmaktadır.
Kiralama işlemleri sonrası, il sağlık müdürlükleri tarafından değerlendirme yapılmakta, uygun görülmesi halinde Aile Sağlığı Merkezi hizmete açılmaktadır.
Aile Sağlığı Merkezinde kullanılan malzemeler kamu malı değildir.
Aile Sağlığı Merkezlerinde kullanılan tıbbi malzemeler veya mobilyalar, kamu malı değillerdir.
Bir malın, kamu malı sayılabilmesi için, kamu tüzel kişisinin mülkiyetinde olması ve kamu yararına tahsis edilmiş olması gerekmektedir.
İl Sağlık Müdürlüklerine bağlı Sağlık Ocağı ve Verem Savaş Dispanseri gibi birimler, ülke genelinde Aile Hekimliği uygulamasının başlaması ile kapatılmıştı.
Kullanılan tıbbi cihaz, tıbbi sarf malzemesi ile büro araç ve gereçlerinin büyük bir kısmı atıl hale gelmesi üzerinde, Aile Hekimlerine SATIŞI için Maliye Bakanlığından görüş istenmiştir.
Maliye Bakanlığı’nın, 28/06/2010 tarih ve 08894 sayılı Taşınır Devri ve Satışı konulu yazısı ile, 5 yılını doldurmamış demirbaş malzemelerin, Aile Hekimlerine satılmasına izin verilmiştir.
Görüldüğü üzere, Sağlık Bakanlığı tarafından, sağlık ocaklarında kullanılan kamuya ait malları, Aile Hekimlerine bedelsiz devretmeyip, ÜCRETİ KARŞILIĞINDA SATMIŞTIR.
ASM’de kullanılan tıbbi malzemeler veya mobilyalar, Aile Hekimleri tarafından satın alınmaktadır. Bu amaç için Sağlık Bakanlığı tarafından Aile Hekimlerine herhangi bir ödeme yapılmamaktadır.
Zaten yapılması da mümkün değildir. Çünkü, Maliye Bakanlığı tarafından Sağlık Bakanlığına, Aile Hekimliği Hizmetlerinde kullanılacak taşınır mal alımı için herhangi bir bütçe kalemi tahsis edilmemiştir. Bu yönde bir ödeme kalemi tahsis edilmiş olsa idi, söz konusu malların Sağlık Bakanlığı’na ait kamu malları olması, KDV ödenmemesi, demirbaş kaydı olması gerekirdi.
Aile Hekimlerine, ASM kurmak için ödeme yapılmıyor
Aile Hekimliği Ödeme ve Sözleşme Yönetmeliği uyarınca, Aile Hekimlerine, ASM kurmak için DEĞİL, kurmuş oldukları ASM GİDERLERİ için her ay ödeme yapılmaktadır.
Aile hekimine yapılacak ödemeler
MADDE 16-
(1) Aile hekimliği uygulamasında sözleşmeyle çalıştırılan veya aile hekimliği uygulamaları için görevlendirilen aile hekimine çalışılan gün sayısına göre ödeme yapılır. .…. Aylık olarak yapılacak ödemeler aşağıda yer alan unsurlardan oluşur:
c) Aile Sağlığı Merkezi Giderleri: Sözleşmeyle çalıştırılan aile hekimine, hizmet verdiği merkezin kira, elektrik, su, yakıt, telefon, internet, bilgi-işlem, temizlik, büro malzemeleri, küçük onarım, danışmanlık, sekretarya ve tıbbi sarf malzemeleri gibi Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliğinin 23 üncü ve 24 üncü maddeleri ile belirlenen asgari fiziki ve teknik şartların devamına yönelik giderleri için her ay ... tutarda ödeme yapılır.
….
Yeni açılan ve müdürlükçe, hizmet verilecek aile sağlığı merkezi mekanı gösterilemeyen birimler için aile sağlığı merkezi giderleri on ay boyunca yukarıdaki kriterlere bağlı olmaksızın tavan ücretin %100’ü olarak ödenir.
Aile Hekimliği Ödeme ve Sözleşme Yönetmeliği
Aile Sağlığı Merkezi Sağlık Ocağı Değildir başlıklı yazımdan sonra ilginizi çekebilecek diğer yazılarım için tıklayınız:
Aile Hekimlerinin ve Aile Sağlığı Merkezlerinin Hukuki Statüleri
Aile Hekimlerinin kamuda görev yapan sözleşmeli personellerden statü farkları
Kat karşılığı inşaat yaptırmak için müteahide verilecek arsa hissedarlarından 3 nün 65 yaşı üstünde olması ve ayrı şehirlerde ikamet etmesi halinde noter işlemi için aynı gün rapor alınması gerektiğinden hukuki ehliyet için raporu nerden ve nasıl alıpta motere sunabiliriz?
Noter tarafından düzenlenecek vekaletname için kişinin aynı gün hekimden alınmış akli meleke raporuna ihtiyacı vardır.
3 ayrı ildeki 3 kişi, bulunduğu illerdeki sağlık kuruluşlarına başvurarak, eğer durumları müsait ise alacakları sağlık raporu ile bulundukları ildeki en yakın notere başvurabilirler.
Yani, 3 ayrı kişi 3 ayrı ilde 3 ayrı noterden vekaletname alabilirler. Herkesin aynı ilde bir araya gelmesine gerek yok.
Ancak, şu hususa dikkat edin. Psikiyatrik, nörolojik en küçük bir sorununuz var ise doğrudan hastaneye psikiyatri uzmanına başvurmanız gerekiyor.
Aile Hekiminden sevk şeklinde bir uygulama yoktur.
Psikiyatri uzmanı eğer uygun ise tek tabip raporunu E Rapor sistemi üzerinden tanzim edecektir.
Tüm bu işlemlerden önce en yakın PTT şubesinden E Devlet şifresi almayı unutmayın.
Daha sonra da E Devlet sistemine giriş yaparak Kişisel Sağlık Bilgi Formunu doldurun.
E Devlet şifreniz sadece sağlık raporu için gerekli olmayacak.
Tapu işlemlerinde de çok işinize yarayacaktır
Merhaba, bugün birkaç yazınızı inceledim. İçerikler çok faydalı. Yazıları güncel tutma eğiliminizi de gördüğüm için TSM’lerin şu an 30 bin altı nüfuslu ilçelerde, ilçe sağlık müdürlüklerinin ise 30 bin nüfus üzerindeki bölgelerde hizmet verdiğini eklemek isterim.