65 yaş üstü herkesten Akli Meleke Raporu istenebilir mi?

Noterler ve Tapu Tescil Müdürlükleri tarafından; Akli Meleke Raporu, Akli Dengesi Yerindedir Raporu, 65 yaş üstü vekaletname, 65 yaş üstü sağlık raporu, vb isimlerle bilinen Hukuki Ehliyet Raporları talep edilmektedir. Acaba 65 yaş üstü herkesten Akli Meleke Raporu istenebilir mi? Özel hastaneler ve Toplum Sağlığı Merkezleri de Akli Meleke Raporu tanzim edebilirler mi?

65 yaş üstü her kişiden Akli Meleke Raporu istenemez

Noterlik Kanununun “Noterlik İşlemlerinin Şekli” başlıklı 72’nci maddesi ile, Noterlik Kanunu Yönetmeliğinin 91  inci maddeleri uyarınca, noterlerin;

-işlem yaptıracak ilgilinin HUKUKİ işlem yapma yeteneği hakkında bir kanı sahibi olması gerektiği,

-ilgilinin yaşlılık, hastalık veya dış görünüşü itibariyle yeteneğinden ŞÜPHE EDİLMESİ veya

-bu konuda İHBAR ve ŞİKAYET bulunması hallerinde,

1512 sayılı Noterlik Kanunu

temyiz kudretinin varlığının doktor raporu ile saptanacağı hüküm altına alınmıştır.

65 yaş üstü herkesten Akli Meleke Raporu istenebilir mi?
65 yaş üstü herkesten Akli Meleke Raporu istenebilir mi?

Noterlik Kanunu Yönetmeliğinin 91  inci maddeleri uyarınca, noterlerin;

-işlem yaptıracak ilgilinin HUKUKİ işlem yapma yeteneği hakkında bir kanı sahibi olması gerektiği,

-ilgilinin yaşlılık, hastalık veya dış görünüşü itibariyle yeteneğinden şüphe edilmesi veya,

-bu konuda ihbar ve şikâyet bulunması hallerinde,

Noterlik Kanunu Yönetmeliği

temyiz kudretinin varlığının doktor raporu ile saptanacağı hüküm altına alınmıştır.

Bu nedenle;

yaşlılardan istenilerek bu kişileri ek külfetlerle yormamak için,

yalnızca yapılacak HUKUKİ işlemle ilgili olarak işlemin yapıldığı anda

kişinin işlem yapma ehliyeti veya akli melekesinin yerinde olmadığından ciddi şüphe duyulması ve/veya

bu yolda bir iddia ve şikâyetin bulunması halinde tabip raporu istenmelidir.

Konu ile ilgili olarak, Türkiye Noterler Birliği tarafından 12/06/2019 tarihinde Birleştirilmiş Genelge

(Noterlik işlemlerinde kullanılacak hukuki işlem yapma ehliyetine ilişkin doktor raporları) yayımlanarak güncel açıklamada bulunulmuştur.

Okuma yazma bilmeyenlerin akıl sağlığı raporu alması gerekiyor mu

Noterlik Kanunu ve Noterlik Kanunu Yönetmeliği uyarınca, okuma yazma bilmeyenlerden akıl sağlığı raporu istenmesi söz konusu DEĞİLDİR.

Bazı bankalar, 65 yaş üstü müşterilerinden okuma yazma bilmemeleri gerekçesi ile akıl sağlığı raporu talep etmektedirler. Hatta bazı noterler dahi bu hatalı uygulamayı yapmaktalar.

İKİNCİ BÖLÜM
Düzenleme
Şekil:
Madde 84 – Hukuki işlemlerin noter tarafından düzenlenmesi bir tutanak şeklinde yapılır.

İlgilinin okuma ve yazma imkanına sahip olmaması:

Madde 87 – İlgili okuma ve yazma imkanına sahip değilse, hazır bulundurulacak iki tanık huzurunda maksadını notere beyan eder. Noter, bu beyanı yazdıktan sonra tutanak okunur. Ancak, işlemin tanık huzurunda yapılmasını emreden diğer kanunların hükümleri saklıdır.

İlgili ve tanıklar, beyanın aynen yazıldığını ifade ettikten ve bu husus tutanağa geçirildikten sonra altını imza ederler.

1512 sayılı Noterlik Kanunu

ONBEŞİNCİ KISIM

Noterlik İşlemlerinde Uyulması Gerekli Hususlar

Kimlik tesbitinde izlenecek yol:

Madde 90 – Noter, belgelendirme isteminde bulunan ilgili ile işleme katılan kimselerin kimliğini tesbit edebilmek için nüfus hüviyet cüzdanı, buna dayalı olarak resmi mercilerden verilmiş pasaport, ehliyet, fotoğrafı kimlik kartı vesair kimlik belirten belgeleri aramak zorundadır.

Bu belgelerin gösterilmemesi veya noterin gerekli görmesi halinde tanık dinlemek yoluyla da kimlik tespit olunabilir.

Yeteneğin tesbiti:

Madde 91 – Noterin ilgilinin yeteneği hakkında bir kanı sahibi olması gereklidir. Temyiz kudretine sahip bulunan ve işlemin niteliğine göre gerekli yaşa girdiği anlaşılan herkes hukuki işlemleri yapmaya ehil olup, bu yaş resmi belge ile saptanır. Tanık veya kanı ile yaş tespit edilemez.

İlgilinin yaşlılık, hastalık veya dış görünüşü itibariyle yeteneğinden şüphe edilmesi veya bu konuda ihbar ve şayet bulunması hallerinde temyiz kudretinin varlığı doktor raporu ile saptanır. Bu takdirde metnin içinde tarih ve numarası ile rapordan bahsedilir, raporun aslı işlemin noterde kalan nüshasına eklenir.

Hukuki işlerin belgelendirilmesi anında ilgili iradesini serbestçe ve kendi isteğine uygun olarak beyan etmelidir. Beyanın tam ve eksiksiz olarak yazılması gereklidir. Yapılan işlemin niteliğine göre gerekli soruların sorularak işlemin sonucu hakkında ilgiliye açıklama yapılması gereklidir.

Noterlik Kanunu Yönetmeliği

Akli Meleke Raporu / Akıl Sağlığı Raporu nereden alınır?

Akli Meleke Raporu – Akıl Sağlığı Raporu; Sağlık Bakanlığına ve üniversitelere bağlı sağlık tesisleri, KAYILI OLUNAN Aile Hekimlerinden alınabilir.

(Kişilerin kayıtlı olmadıkları Aile Hekimlerinden “misafir hasta” adı altında rapor almaları mümkün DEĞİLDİR)

Akli Meleke Raporu / Akıl Sağlığı Raporu nasıl alınır?

Yetkili sağlık kuruluşlarına, sadece T.C Nüfus Cüzdanı veya Kimliğiniz ile başvurmanız yeterlidir. Kimlik fotokopisi veya fotoğrafa gerek yoktur.

Başvuru öncesi, E – Devlet hesabınıza giriş yaparak “Kişisel Sağlık Bilgi Formu” doldurmanız işlemlerinizi hızlandıracaktır. (ayrıntılı bilgi için tıklayınız )

Özel hastane ve poliklinikler Akli Meleke Raporu tanzim edebilirler mi?

Akli Meleke raporunu, özel hastane ve poliklinikler düzenleyemezler

Özel Sağlık Hizmet Sunucularında Sağlık Raporu Düzenlenmesi
Genel hükümler
MADDE 34- (1) Özel sağlık hizmet sunucuları tedavi ettiği hastaların; istirahat/iş
göremezlik raporlarını, tedavilerinde kullanılan ilaç, tıbbi cihaz ve malzeme kullanımına
yönelik sağlık raporları ile sürücü/sürücü adayı sağlık raporlarını
düzenleyebilirler.
(2) Sağlık Bakanlığınca izin verilen haller hariç olmak üzere; usulüne uygun olarak
teşekkül ettirilmiş olsa bile özel sağlık hizmet sunucuları; birinci fıkrada belirtilenler dışında
durum bildirir raporları düzenleyemezler.
(20/10/2020/4959 Yürürlük: 20/10/2020) Durum
bildirir sağlık raporu düzenleme izninin verilebilmesi için özel sağlık hizmet sunucularında İç
Hastalıkları, Kulak Burun Boğaz, Genel Cerrahi, Göz Hastalıkları, Ortopedi ve Travmatoloji
veya Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon, Nöroloji veya Ruh Sağlığı ve Hastalıkları uzmanlık
dallarının hastane ruhsatında kayıtlı bulunması ve bu branştaki kurul üyesi hekimin de
hastanede tam gün esasına göre çalışması zorunludur.

20.10.2020 tarih ve 54567092-010.04-4959 sayılı Makam Olur’u ile aynı tarihte yürürlüğe
konulan Sağlık Raporları Usul ve Esasları Hakkında Yönerge

Toplum Sağlığı Merkezleri de Akli Meleke raporları tanzim edilebilir

Ayrıca Genelge’de, Sağlık Bakanlığınca Türkiye Noterler Birliği’ne gönderilen

09.08.2007 tarihli ve 21262 sayılı yazı dayanak gösterilerek,

hukuki ehliyete ilişkin raporların da, adli rapor benzeri bir işlem olarak değerlendirilip,

bu kapsamda Toplum Sağlığı Merkezlerinin görevleri arasında yer aldığı ve bu nedenle

Toplum Sağlığı Merkezlerinde görev yapan hekimler tarafından da Hukuki Ehliyet (Akli Meleke) raporlarının tanzim edilebileceği belirtilmektedir.

Söz konusu Genelge güncel bir Genelge olup, eski tarihli ayrıntılı yazılara ulaşmak için tıklayınız

Akli Meleke Raporu, diğer evraklara eklenerek ek ücret alınabilir mi?

Türkiye Noterler Birliği’nin, 26/09/2017 tarih ve “Noterlik işlemlerine eklenen doktor raporlarının ücretlendirilmesi” konulu görüş yazıları uyarınca,

raporun işlem örneğine ayrıca eklenmesi zorunluluğu bulunmamaktadır.

Ancak, eklenmesi halinde Noterlik Ücret Tarifesinin 3 üncü maddesi çerçevesinde ücret alınmaması gerekiyor.

Konu ile ilgili diğer yazılarım:

Sağlık Raporu Nedir?