2021 yılı bütçesinde Aile Hekimliği Hizmetleri

31 Aralık 2020 tarih ve 31351 sayılı (Mükerrer 1) Resmi Gazetede, 7258 sayılı 2021 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu yayımlanarak yürürlüğe girdi. Acaba, Sağlık Bakanlığı 2021 yılı bütçesinde Aile Hekimliği Hizmetleri için ne kadar kaynak ayrıldı. Bu kaynağın, son 10 yıl öncesine göre durumu nedir?

İdare Teşkilatı Nedir?

Türkiye Cumhuriyeti idari teşkilatı, “Merkezi İdare (Devlet İdaresi)” ve “Yerinden Yönetim Kuruluşları” olarak 2 ana gruba ayrılmıştır. (Anayasa M. 123/2)

Merkezi İdare de kendi içerisinde, “Başkent Teşkilatı” ve “Taşra Teşkilatı” olarak 2 bölüme ayrılmaktadır.

Başkent Teşkilatı 9 Temmuz 2018 tarihinden önce, Cumhurbaşkanı, Bakanlar Kurulu, Başbakan ve Bakanlıklardan oluşmakta idi.

9 Temmuz 2018 tarihinde yürürlüğe giren 6771 sayılı Anayasa değişikliği sonrası, Bakanlar Kurulu ve Başbakanlık kaldırılarak, tüm görev ve yetkileri Cumhurbaşkanına devredilmiştir.

Cumhurbaşkanlığı teşkilatı, “1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi” ile düzenlenmiştir.

Bakanlıklar, devletin üstlendiği kamu hizmetlerinin konularına göre uzmanlaşmış ve örgütlenmiş bölümleridir. Bakanlıkların ayrı tüzel kişilikleri bulunmayıp, yürütmüş oldukları kamu hizmetleri alanlarında devletin tüzel kişiliğini temsil eder.

Bakanlıklara ait teşkilatlar, “1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi“nin 509-521’inci maddelerinde düzenlenmiştir.

Bakanlık teşkilatları

Bakanlıklar, merkez teşkilatı ile ihtiyaca göre kurulan taşra ve yurtdışı teşkilatından ve bağlı, ilgili ve ilişkili kuruluşlardan meydana gelir.

Bakanlık merkez teşkilatı

Bakanlık merkez teşkilatı, bakanlığın sorumlu olduğu hizmetlerin yürütülmesi, bu hizmetlerle ilgili amaç ve politika tayini, planlama, kaynakları düzenleme ve sağlama, koordinasyon, gözetim ve takip, idareyi geliştirme ve denetim gibi görevleri yerine getirmek üzere gerekli birimlerden meydana gelir.

Bakanlık taşra teşkilatı

Bakanlık taşra teşkilatı, bakanlığın kuruluş amaçlarını gerçekleştirmek ve yürütmekte olduğu hizmetleri vatandaşlara sunmakla görevlidir.

a) Taşra teşkilatı il kuruluşlarında:

Vali,
İl Müdürlüğü,
Şube Müdürlüğü,
Şeflik,

b) Taşra teşkilatı ilçe kuruluşlarında:

Kaymakam,
İlçe Müdürlüğü,
İhtiyaç bulunan ilçelerde Şube Müdürlüğü,
Şeflik

Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde Sağlık Bakanlığı Teşkilatı

ONİKİNCİ BÖLÜM
Sağlık Bakanlığı
Görevler
MADDE 352 – (1) Herkesin bedenî, zihnî ve sosyal bakımdan tam bir iyilik hâli içinde hayatını sürdürmesini sağlamak amacıyla, Sağlık Bakanlığının görev ve yetkileri şunlardır:
a) Halk sağlığının korunması ve geliştirilmesi, hastalık risklerinin azaltılması ve önlenmesi için çalışmalar yapmak,
b) Teşhis, tedavi ve rehabilite edici sağlık hizmetlerinin yürütmek,
c) Uluslararası önemi haiz halk sağlığı risklerinin ülkeye girmesini önlemek,
ç) Sağlık eğitimi ve araştırma faaliyetlerini geliştirmek,
d) Sağlık hizmetlerinde kullanılan ilaçlar, özel ürünler, ulusal ve uluslararası kontrole tâbi maddeler, ilaç üretiminde kullanılan etken ve yardımcı maddeler, kozmetikler ve tıbbî cihazların güvenli ve kaliteli bir şekilde piyasaya sunulması, halka ulaştırılması ve fiyatlarının belirlenmesi için çalışmalar yapmak,
e) İnsan gücünde ve maddî kaynaklarda tasarruf sağlamak ve verimi artırmak, sağlık insan gücünün ülke sathında dengeli dağılımını sağlamak ve bütün paydaşlar arasında işbirliğini gerçekleştirmek suretiyle yurt sathında eşit, kaliteli ve verimli hizmet sunumunu sağlamak,
f) Kamu ve özel hukuk tüzel kişileri ile gerçek kişiler tarafından açılacak sağlık kuruluşlarının ülke sathında planlanması ve yaygınlaştırılması için çalışmalar yapmak,
g) Kanunlarla ve Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ile verilen diğer görevleri yapmak.
(2) İlaç fiyatlarının belirlenmesine ilişkin usûl ve esaslar Bakanlığın teklifi üzerine Cumhurbaşkanınca belirlenir.
Teşkilat
MADDE 353 – (Değişik:RG-13/9/2019-30887-C.K.-46/1 md.)
(1) Sağlık Bakanlığı; merkez, taşra ve yurtdışı teşkilatından oluşur.
1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi

Hizmet Birimleri

MADDE 354 – (1) Sağlık Bakanlığın hizmet birimleri şunlardır:
a) Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü,
b) Acil Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü,
c) Sağlığın Geliştirilmesi Genel Müdürlüğü,
ç) Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü,
d) Sağlık Yatırımları Genel Müdürlüğü,
e) Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü,
f) Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü,
g) Kamu Hastaneleri Genel Müdürlüğü,
ğ) (Ek :RG-10/1/2019-30651-CK-27/58 md.)Hukuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü,
h) Yönetim Hizmetleri Genel Müdürlüğü,
ı) (Değişik:RG-10/1/2019-30651-CK-27/58 md.) Teftiş Kurulu Başkanlığı,
i) Strateji Geliştirme Başkanlığı,
j) (Mülga:RG-10/1/2019-30651-CK-27/58 md.)
k) Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği,
l) Özel Kalem Müdürlüğü.

Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü

MADDE 361 – (1) Halk Sağlığı Genel Müdürlüğünün görev ve yetkileri şunlardır:
a) Halk sağlığını korumak ve geliştirmek, sağlık için risk oluşturan faktörlerle mücadele etmek,
b) Birinci basamak sağlık hizmetlerini yürütmek, bu amaçla birinci basamak sağlık kuruluşlarını kurmak ve işletmek, gerektiğinde bunları birleştirmek, ayırmak, nakletmek veya kapatmak,
c) Bulaşıcı, bulaşıcı olmayan, kronik hastalıklar ve kanser ile anne, çocuk, ergen, yaşlı ve engelli gibi risk gruplarıyla ilgili olarak izleme, sürveyans, inceleme, araştırma, bağışıklama ve kontrol çalışmaları yapmak, bunlarla ilgili verilerin toplanmasını sağlamak, belirlenen hedefler doğrultusunda plan ve programlar hazırlamak, uygulamaya koymak, denetlenmesini sağlamak, değerlendirmek ve gerekli önlemleri almak.
…
ğ) Bakan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.
1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi

Sağlık Bakanlığı Taşra Teşkilatı

Taşra teşkilatı
MADDE 371- (1) Bakanlık taşra teşkilâtı kurmaya yetkilidir.
(2) Bakanlığın il ve ihtiyaca göre kurulacak ilçe yönetim birimleri il ve ilçe sağlık müdürlükleridir. İl sağlık müdürlüğü bünyesinde ihtiyaca göre halk sağlığı, kamu hastaneleri, ilaç ve tıbbi cihaz, sağlık ve acil sağlık hizmetleri ile personel ve destek hizmetlerini yürütmek üzere başkanlıklar kurulabilir.
(3) İl sağlık müdürleri Bakanlığın il düzeyindeki hizmetlerinin etkili ve verimli bir şekilde yürütülmesinden sorumludur; Bakanlığın düzenlemeleri çerçevesinde il düzeyinde personelin adil ve dengeli dağılımını yapar ve bu amaçla il içinde personel nakil ve görevlendirme işlemlerini doğrudan gerçekleştirir.
(4) İl sağlık müdürü, acil sağlık hizmetlerinin yürütülmesi için kamu ve özel hukuk tüzel kişileri ile gerçek kişilere ait tüm sağlık kurum ve kuruluşlarının sevk ve idaresinden sorumlu ve bu konuda yetkilidir.
(5) Birden fazla ildeki sağlık hizmetlerinin bir arada değerlendirilmesi, gelişmişlik farklarının giderilmesi ve hizmetlerin ve ihtiyaçların müşterek planlanması amacıyla Bakanlıkça belirlenen illerdeki müdürlerden biri koordinatör olarak görevlendirilebilir.
1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi

Sağlık Bakanlığı Teşkilatında Personel Kadroları

Kadrolar
MADDE 373- (1) Kadroların tespiti, ihdası, kullanımı ve iptali ile kadrolara ilişkin diğer hususlar, Genel Kadro ve Usulü Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi hükümlerine göre düzenlenir.
1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi

Kadro Nedir

Kadro, kamu kurum ve kuruluşlarında çalıştırılacak memurların sayısı ve nitelikleridir.

Kamuda memur çalıştırılabilmesi için mutlaka o memurun çalıştırılacağı kadronun daha önceden belirlenmiş olması gereklidir. Çünkü, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu uyarınca kadrosuz memur çalıştırılamaz.

İstihdam şekilleri:
Madde 4 – (Değişik: 30/5/1974 – KHK-12; Değiştirilerek kabul: 15/5/1975 – 1897/1 md.)
Kamu hizmetleri; memurlar, sözleşmeli personel, geçici personel ve işçiler eliyle gördürülür.
A) Memur:
Mevcut kuruluş biçimine bakılmaksızın, Devlet ve diğer kamu tüzel kişiliklerince genel idare esaslarına göre yürütülen asli ve sürekli kamu hizmetlerini ifa ile görevlendirilenler, bu Kanunun uygulanmasında memur sayılır.
Yukarıdaki tanımlananlar dışındaki kurumlarda genel politika tespiti, araştırma, planlama, programlama, yönetim ve denetim gibi işlerde görevli ve yetkili olanlar da memur sayılır.
B) Sözleşmeli personel:
Kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli projelerin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için şart olan, zaruri ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işlerde, Cumhurbaşkanınca belirlenen esas ve usuller çerçevesinde, ihdas edilen pozisyonlarda, mali yılla sınırlı olarak sözleşme ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileridir.
C) (Mülga: 20/11/2017 – KHK-696/17 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7079/17 md.)
D) İşçiler:
Dört istihdam şekli dışında personel çalıştırılamayacağı:
Madde 5 – (Değişik: 23/12/1972 – KHK-2/1 md.)
Bu Kanuna tabi kurumlar, dördüncü maddede yazılı dört istihdam şekli dışında personel çalıştıramazlar.
Kadroların tespiti:
Madde 33 – (Değişik: 30/5/1974 – KHK-12; Değiştirilerek kabul: 15/5/1975 – 1897/1 md.)
Kadrosuz memur çalıştırılamaz.
(Değişik ikinci fıkra: 2/7/2018 – KHK-703/182 md.) Kadrolar, Cumhurbaşkanlığı kararnamesinde gösterildiği şekilde düzenlenir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu

Kamu İdarelerinde Personel Kadroları Nasıl Düzenlenir

Kamu kurum ve kuruluşlarına ait kadro ve pozisyonların ihdası, iptali ve kullanılmasına dair esas ve usuller, 2 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile düzenlenir.

Kadro ve pozisyon cetveli
MADDE 4 – (1) Bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi kapsamına giren kurum ve kuruluşların;
a) 657 sayılı Kanuna tabi memur kadroları ekli (I) sayılı cetvelde,
b) Hâkimlik ve savcılık mesleklerinde bulunanlara ve bu mesleklerden sayılan görevlere ait kadroları (II) sayılı cetvelde,
c) Öğretim elemanı kadroları (III) sayılı cetvelde,
ç) Sözleşmeli personel pozisyonları (IV) sayılı cetvelde,
d) İşçi kadroları (V) sayılı cetvelde,
düzenlenir.

Kadro ihdası
MADDE 5 – (1) Bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi kapsamına giren kurum ve kuruluşların kadroları Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle ihdas edilir.
(2) Cumhurbaşkanlığına bağlı, ilgili veya ilişkili kuruluşları veya bakanlıklarca hazırlanan kadro ihdas teklifleri incelenmek üzere, Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile Devlet Personel Başkanlığına gönderilir. Cumhurbaşkanlığı bağlı, ilgili veya ilişkili kuruluşlarca veya bakanlıklarca, bu kuruluşların görüşleri aynen eklenerek hazırlanacak Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi taslağı Cumhurbaşkanlığına sunulur.
2 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi

Aile Hekimlerinin kadroları nasıl düzenlenir

Aile Hekimleri; 5258 sayılı Kanun’un Sağlık Bakanlığı’na vermiş olduğu yetki doğrultusunda, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile diğer kanunların sözleşmeli personel çalıştırılması hakkındaki hükümlerine bağlı olmaksızın, “Aile Hekimliği Hizmet Sözleşmesi” olarak isimlendirilen bir İdari Hizmet Sözleşmesi aracılığı ile sözleşmeli olarak çalıştırılmaktadır.

Aile Hekimlerinin görev yapmakta oldukları Aile Sağlığı Merkezleri, idare tarafından kurulan, kamu kuruluşları olmaması nedeniyle, Aile Hekimlerinin de idare hukuku bakımından herhangi bir kadroları bulunmamaktadır.

Sağlık Bakanlığı’nın, Aile Hekimleri ile sözleşme imzalayabilmesi için, herhangi bir kadro ihdas teklifi yapılarak Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile Devlet Personel Başkanlığına gönderilmez. Ayrıca, Maliye Bakanlığı’nca pozisyon vizesi yapılmaz.

Aile Hekimlerine Maaş Ödemesi Yapılmaz

Ayrıca Aile Hekimlerine, memur ve sözleşmeli personellere ödendiği gibi Maaş/Aylık veya Ücret ödemesi yapılmaz.

Aile Hekimlerine yapılan ödeme, Sağlık Bakanlığı’nın ilgili yıl bütçesinde yer alan “03.5 Hizmet Alımları” ekonomik kodlu bütçe tertiplerinden yapılır.

Bu nedenle de, 5258 sayılı Kanun’a tabi hizmet veren Sözleşmeli Aile Hekimleri’nin idare teşkilatı ile organik bağları bulunmamaktadır.

Başka bir deyiş ile Aile Hekimleri, Sağlık Bakanlığı’nın taşra teşkilatındaki il ve ilçe sağlık müdürlüklerine bağlı görev yapan memur veya sözleşmeli personel değillerdir.

2021 yılı Sağlık Bakanlığı Bütçesi ne kadar

31 Aralık 2020 tarih ve 31351 sayılı (Mükerrer 1) Resmi Gazetede, 7258 sayılı 2021 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bu Kanun ile, 2021 yılı Sağlık Bakanlığı Bütçesi ve bu bütçede, Aile Hekimliği Hizmetleri için ayrılan miktar belli oldu.

5018 Sayılı Kanun Nedir

Merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri, sosyal güvenlik kurumları ve mahallî idarelerden oluşan genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin malî yönetim ve kontrolü, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile düzenlenmektedir.

Merkezî yönetim kapsamındaki kamu idareleri hangileri

Merkezî yönetim kapsamındaki kamu idareleri, 5018 sayılı Kanuna ekli (I), (II) ve (III) sayılı cetvellerde yer alan kamu idareleridir.

(I) SAYILI CETVEL
(Değişik:RG-16/10/2020-7254/5 md.)
GENEL BÜTÇE KAPSAMINDAKİ KAMU İDARELERİ
1) Türkiye Büyük Millet Meclisi
2) Cumhurbaşkanlığı
3) Anayasa Mahkemesi
4) Yargıtay
…
19) Sağlık Bakanlığı
..
25) Diyanet İşleri Başkanlığı
26) İletişim Başkanlığı
27) Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği
28) Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı
…
32) Sahil Güvenlik Komutanlığı
33) Emniyet Genel Müdürlüğü
34) Türkiye İstatistik Kurumu
…
40) Avrupa Birliği Başkanlığı
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu

2011 yılında Sağlık Bakanlığı bütçesi 77 milyar TL oldu

7258 sayılı 2021 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu uyarınca, Sağlık Bakanlığı ve bağlı kuruluşlarının 2021 yılı toplam bütçesi 77.615.519.000 TL oldu.

Sağlık Bakanlığı ve bağlı kuruluşlarının 2021 yılı toplam bütçesi 77.615.519.000 TL oldu.

2021 yılı Sağlık Bakanlığı bütçesinde;

Koruyucu Sağlık Hizmetlerine : 19.048.950.000 TL
Tedavi Edici Sağlık Hizmetlerine : 54.633.632.000 TL

ayrılmıştır.

2021 yılı bütçesinde Aile Hekimliği Hizmetleri için ne kadar kaynak ayrıldı

2021 yılı bütçesinde Aile Hekimliği Hizmetleri için, “03.05-Hizmet Alımları” ekonomik kodlu bütçe kaleminde 11.463.479.000 TL tutarında kaynak ayrılmıştır.

2021 yılı bütçesinde Aile Hekimliği Hizmetleri için 11.463.479.000 TL ayrıldı

Neden Aile Hekimlerine Memurlar veya Sözleşmeli Personel kaleminden ödeme yapılmıyor

Aile Hekimlerine Memurlar veya Sözleşmeli Personel kaleminden ödeme yapılmıyor. Çünkü, yukarıda da ayrıntılarını paylaştığım gibi Aile Hekimleri, Sağlık Bakanlığı’na bağlı çalışan Memur veya Sözleşmeli Personel DEĞİLLERDİR.

2011 yılı bütçesinde Aile Hekimliği Hizmetlerine ayrılan pay azaldı

Sağlık Bakanlığı bütçesinde Aile Hekimliği Hizmetlerine ayrılan pay, 2011 yılında %19 iken, 2021 yılında %14’e düştü.

YIL	SAĞLIK BAKANLIĞI BÜTÇESİ	AİLE HEKİMLİĞİ HİZMETLERİ	BÜTÇEDEKİ PAYI
2011	17.241.263.630	3.287.000.000	%19
2020	58.875.829.000	10.460.401.000	%18
2021	77.615.519.000	11.463.479.000	%14